በደቡብ አፍሪካ እየተካሄደ ያለው "ድርድር" ወይስ "ንግግር"?

ከአሸባሪዎች ጋር መነጋገር እንጂ መደራደር አይቻልም! ድርድር በሰጥቶ መቀበል መርህ ላይ የተመሠረተ ነው። ህወሓት ከኢትዮጵያ መንግስት የሚጠይቀው እንጂ የሚሰጠው ነገር የለም። ከኢትዮጵያ መንግስት አገልግሎት፣ እርዳታ፣ ዕውቅና (ስልጣን/ምህረት)፣... ወዘተ ይጠይቃል። በአንፃሩ ህወሃት ለኢትዮጵያ የሚሰጠው/የሚነፍገው ነገር ቢኖር ሽብርና ጦርነት ነው። ስለዚህ የህወሓት መደራደሪያ ሃሳብ "የምፈልገውን ነገር ካልሰጣችሁኝ አሸብራችኋለሁ፣ ጦርነት አስነሳለሁ፣ እርዳታ በመከልከል ርሃብ እፈጥራለሁ፣ በውሸት ክስና ስም ማጥፋት አዋርዳችዋለሁ፣... ወዘተ የሚል ነው። የኢትዮጵያ መንግስት የመደራደሪያ መርሆዎች ደግሞ "የግዛት አንድነት፣ ሉዓላዊነት እና ህገመንግስታዊ ስርዓት" የሚሉት ናቸው። ህወሓት የሚጠይቃቸው ነገሮች በሙሉ እነዚህን መሠረታዊ መርሆዎች ይፃረራል። በሌላ በኩል ከሦስቱ የድርድር መርሆች አንዱ እንኳን ከተጣሰ የመንግስት ህልውና አደጋ ላይ ይወድቃል። የኢትዮጵያን የግዛት አንድነት እና ሉዓላዊነት ማስከበር ከተሳነው፣ እንዲሁም ህገመንግስታዊ ስርዓቱን ማስከበር ከተሳነው የመንግስት ህልውና ያከትማል። ህወሓት ደግሞ ከስያሜው ጀምሮ የኢትዮጵያን ግዛት አንድነት ይፃረራል። በኤርትራ ላይ ጥቃት በመፈፀም፣ እንዲሁም በጦርነቱ ሂደት ከግብፅ ጋር በማበር የኢትዮጵያን ሉዓላዊነት የሚፃረር ተግባር ፈፅሟል። ከዚህ በተጨማሪ ከጦርነቱ በፊት ህገወጥ የጨረቃ ምርጫ በማድረግ ህገመንግስታዊ ስርዓቱን የሚፃረር ተግባር ፈፅሟል። በመሆኑም የህወሓትን የመደራደሪያ ሃሳቦች መቀበል የኢትዮጵያ አንድነት፣ ሉዓላዊነት እና ህገመንግስታዊ ስርዓት ያፈርሳል። ከህወሓት ጋር መነጋገር እንጂ መደራደር አይቻልም። የንግግሩ ዓላማና ፋይዳ በዋናነት ህወሓት ትጥቅ በሚፈታበት ጉዳይ ማዕከል ያደረገ ይሆናል።